Onduidelijkheid over lichtvervuiling van glastuinbouw
De periode november tot april kenmerkt een tijd waarin de MilieuKlachtenCentrale van de OMWB vaak meerdere klachten krijgt over lichthinder afkomstig van glastuinbouwbedrijven. Niet altijd is er sprake van een overtreding. We staan daarom graag stil bij dit seizoensgebonden fenomeen.
Een bekend misverstand is dat veel mensen denken dat bij een zo goed als gesloten bovenafscherming bij assimilatiebelichting (kunstmatige licht dat plantengroei bevordert) geen licht door het kasdek ontsnapt. Het licht dat tóch naar buiten schijnt wordt veroorzaakt door het ‘kieren’. De afscherming van de kas is namelijk geïnstalleerd tussen twee spanten. Hiertussen bestaat een minimale opening, de kier, met als doel dat een deel van de warmte in de kas een weg naar buiten kan vinden. Dit is wettelijk toegestaan binnen de eisen die de wetgever hier aan stelt. Daarnaast is het ook zaak om rekening te houden met weersomstandigheden. Bij bewolkt of mistig weer wordt licht namelijk anders waargenomen dan bij helder weer. Ook de nieuwe led- assimilatielampen geven weer een totaal andere lichtbeleving.
In deze situatie is het scherm van de kas voor zeventig procent gesloten.
In deze situatie is het scherm van de kas voor honderd procent gesloten.
Wat doen wij bij klachten over lichthinder?
Bij veel klachten gaat de klachtendienst vaak kijken wat de exacte situatie nu precies ter plaatse is en worden er foto’s genomen. Normaal gesproken (buiten de huidige coronamaatregelen) zou er, kort na de klacht en afhankelijk van de betreffende gemeente, een bezoek plaatsvinden bij het bedrijf. Vervolgens wordt daar dan inzage gevraagd in de klimaatcomputer. Hierin worden (computergestuurd) de lichten aan en uitgezet op vooraf ingestelde kloktijden en gaat de bovenafscherming automatisch dicht en weer open. Deze informatie geeft samen met de constatering van de klachtendienst voldoende beeld of het bedrijf voldoet aan de wettelijke eisen die aan het hanteren van assimilatiebelichting worden gesteld.
Cyclische belichting
Uitzondering op de regel is de cyclische belichting die in een kas kan worden toegepast. Jaarlijks zetten telers vanaf het voorjaar gedurende een korte periode, meestal tot maximaal zes weken, licht in verspreid over de verschillende kasgedeelten. Ieder gedeelte van de kas wordt dan gefaseerd belicht. Bij fruitteelt bijvoorbeeld, wordt hiermee de vrucht uit winterrust gehaald en zo aangezet om te groeien. Bij cyclische belichting is er sprake van bloeibevordering door daglengtebeïnvloeding. Bij assimilatiebelichting spreken we grofweg van kunstmatige belichting van gewassen om het groeiproces te bevorderen. De afschermingseisen gelden dus niet voor de cyclische belichting, ook niet voor gewone werkverlichting. Deze worden immers nooit voor een lange periode aaneengesloten gevoerd.
Complex
Voor buitenstaanders is het moeilijk vast te stellen of een geval van assimilatiebelichting deugdelijk is en volgens de wettelijke richtlijnen wordt gevoerd. Het is per geval weer afhankelijk van de technische installaties (verschillende lichtbronnen en -sterktes, lichtscherminstallaties), de bijbehorende toepassing in dat bedrijf en de wettelijke eisen die in het Activiteitenbesluit milieubeheer worden gesteld.
Informatie
Ervaar je lichthinder afkomstig van kassen? Bij twijfels of klachten raden we je aan eerst de betreffende ondernemer te benaderen. Loop eens, uiteraard wel op afspraak, binnen en laat je voorlichten. De ervaring leert dat binnen veel bedrijven de bereidheid er is om tekst en uitleg te geven bij deze aspecten van de bedrijfsvoering. De MilieuKlachtenCentrale is desnoods ook te bereiken via www.milieuklachtencentrale.nl of (073) 68 12 821.